موزه‌های آستان قدس رضوی به عنوان گنجینه‌ای غنی و ارزشمند دارای آثار گهرباری از انواع اشیا و آثار کم‌نظیری در زمینه‌های مختلف فرهنگی، مذهبی، هنری، تاریخی و... هستند که همواره مورد توجه بازدیدکنندگان، محققان و پژوهشگران گوناگون قرار دارند. به مناسبت چهارم ماه شعبان المعظم، سالروز ولادت باسعادت علمدار دشت کربلا، حضرت ابوالفضل العباس(ع) و روز جانباز، به سراغ «مهدی قیصری نیک» معاون امور موزه‌ها و گنجینه‌های فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی رفتیم و او به برخی از آثار مرتبط با نام و یاد قمر منیر بنی‌هاشم(ع) و روز جانباز اشاره کرد. در ادامه بخش‌هایی از سخنان وی در گفت‌وگو با خبرنگار قدس را می‌خوانید.

علمی که پابرجاست

تابلویی به نام «پرچمدار حق» و به یاد حضرت ابوالفضل العباس(ع) در موزه‌های آستان قدس رضوی وجود دارد. این تابلو از آثار ارزشمند استاد محمود فرشچیان، استاد بزرگ نگارگری و از پدیده‌های نادر هنر معاصر ایران است. نگارگر در این اثر سعی کرده به صورت نمادین، لحظه سقوط علمدار کربلا از اسب را بازنمایی کند. در این اثر مانند تابلو معروف عصر عاشورا فرم و فیگور مَرکب به کمک شکل‌گیری معنا آمده است. فیگوری که صحنه‌ای تأثیرگذار از سعی مرکب علمدار کربلا برای حفظ سوار بزرگوار و نورانی و بدون دست خود را به نمایش می‌گذارد. در کنار تلاش غمبار مرکب علمدار کربلا، مشک ایشان نیز در حالی که تیر خورده و آب درون آن به زمین ریخته است به همراه تیرها و پیکان‌هایی که به بدن مطهر حضرت ابوالفضل(ع) و همچنین به بدن مرکب اصابت کرده است به تصویر کشیده شده‌اند اما نقطه طلایی این اثر نگارگری را می‌توان تصویر پرچم همچنان برافراشته علمدار دشت کربلا دانست. پرچم سبز علمدار که اطراف بدن و بازوان مطهر حضرت عباس(ع) را در برگرفته تا دست‌های بریده شده آن حضرت دیده نشود. درخت‌های نخل که در اطراف اثر در بیابان پراکنده‌ شده‌اند، غمبار، پراندوه و دردمند دیده می‌شوند. در این اثر هنری، فضایی غم‌افزا تمام فضای اثر و تابلو را فراگرفته است و نگارگر تلاش کرده در نهایت اخلاص، ادب، احترام و عشق به علمدار دشت کربلا این واقعه جانسوز را در حد توان خود به تصویر کشد. این تابلو ارزشمند در ابعاد ۱۰۰×۷۱ سانتیمتر و به سبک نگارگری و با تکنیک اکریلیک در سال۱۳۸۹ شمسی توسط استاد فرشچیان طراحی و در سال۱۳۹۰ به موزه‌های آستان قدس رضوی اهدا و به شماره۹۳۰۸۹ به ثبت رسید. این اثر ارزشمند هم اکنون در محل موزه‌های آستان قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهرامام هشتم(ع) و در محل موزه هدایای مقام معظم رهبری و در قسمت مربوط به تالار استاد فرشچیان در معرض بازدید علاقه‌مندان قرار دارد.

از پرچم تا کاشی متبرک به نام باب‌الحوائج(ع)

از دیگر آثار ارزشمند مربوط به نام و یاد مبارک حضرت ابوالفضل العباس(ع) که در محل موزه‌های آستان قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر رضوی و در محل سالن شماره دو موزه هدایای مقام معظم رهبری وجود دارد، می‌توان به پرچم مقدس و کاشی‌های متبرک و منسوب به نام باب الحوائج دشت کربلا، حضرت عباس(ع) اشاره کرد.

*پرچم قرمز رنگ گنبد مطهر و منور حرم ملکوتی حضرت ابوالفضل‌ العباس(ع) به ابعاد ۲۴۷×۳۲۵ سانتیمتر یکی از این آثار ارزشمند است که در سال ۱۳۹۱ شمسی به موزه‌های حرم مطهر امام هشتم(ع) اهدا شده است.

* تعداد دو قطعه کاشی هفت رنگ کتیبه‌دار با عنوان «یا باب‌الحوائج» هر یک به ابعاد تقریبی۲۰×۲۰ سانتیمتر از دیگر آثار ارزشمند در این زمینه است. قدمت این دو قطعه کاشی به دوره قاجار برمی‌گردد و در سال ۱۳۸۰ شمسی توسط تولیت حرم مطهر امام حسین(ع) به آستان قدس رضوی اهدا شده است.

*قطعه کاشی دیگری از نوع لعاب‌دار هفت رنگ مربوط به حرم مطهر حضرت ابوالفضل(ع) نیز در موزه‌های آستان قدس رضوی با نقوش گیاهی و اسلیمی وجود دارد. این اثر نفیس توسط حمید یزدی در سال ۱۳۹۱شمسی به حرم مطهر امام هشتم(ع) اهدا شده است.

یادگاری قهرمانان حقیقی

در تقویم تاریخ رسمی کشور سالروز تولد قهرمان و بزرگ جانباز دشت کربلا، حضرت ابوالفضل العباس(ع) به نام روز «جانباز» نام‌گذاری شده است. با حضور در گنجینه نشان (مدال)، نجوم، سلاح و ظروف در طبقه دوم موزه مرکزی آستان قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر امام رضا(ع) می‌توان سراغی از یاد و خاطره برخی از جانبازان جمهوری اسلامی ایران را گرفت که تعدادی از مدال‌های خود در مسابقات پارالمپیک جهان در دوره‌ها و سال‌های گوناگون را تقدیم آستان مبارک امام هشتم(ع) کرده‌اند مانند:

*نشان (مدال) طلای مسابقات پرتاب نیزه پارالمپیک آتلانتا، آمریکا، سال ۱۹۹۶ میلادی، مربوط به جانباز ۷۰درصد محمدرضا میرزایی.

* نشان (مدال) طلای مسابقات تیراندازی پارالمپیک آتلانتا، آمریکا، سال ۱۹۹۶ میلادی، مربوط به جانباز ۷۰درصد عنایت‌الله بخارایی.

* نشان(مدال) طلای مسابقات پرتاب نیزه نخستین دوره بازی‌های بین‌المللی معلولان، انگلستان، سال ۱۹۹۳ میلادی، مربوط به جانباز۷۰درصد عوض آزموده.

* نشان(مدال) طلای مسابقات پرتاب نیزه پارالمپیک آتلانتا، آمریکا، سال ۱۹۹۶ میلادی، مربوط به جانباز ۷۰درصد مختار نورافشان.